نخ POY
نخ POY به گونه ای از نخ گفته می شود که در زمینه نوع ساختار پلیمری، یک زنجیره مولکولی به شکل نیمه آرایش یافته ( Partially Oriented Yarn) است که به عنوان مواد اولیه کارخانجات تکسچرایزینگ برای تولید نخ های تکسچره شده DTY , FDY , ATY استفاده میشود و با توجه به میزان مصرف بالای نخ های پلی استر در صنعت نساجی علی الخصوص نخ های فیلامنتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
نخ POY یا نخ نیمه آرایش یافته طی فرآیند ذوب ریسی با مصرف مواد اولیه ای به نام چیپس پلی استر (PET) نیمه مات و براق بصورت سفید و همچنین با استفاده از مستربچ ( دانه های رنگی) بصورت خودرنگ تولید میشود.

نخ POY پلی استر ، با نظم بخشی با سرعت های در محدوده ٢٨٠٠ تا ۴٢٠٠ متر در دقیقه تولید می شود و با این مشخصه هنوز دارای درجه تبلور بالایی نمی باشد و نظم کلی در آنها در حدی می باشد که نگهداری آنها برای چندین ماه بدون ترد و شکننده شدن و همچنین تغییر شکل بوبین ممکن می باشد.
این نخ به شکل ترکیبی با دیگر نخ ها اصطلاحا ITY مصرف شده و یا در کارخانجات تکسچرایزینگ به نخ استرچ و نخ تکسچره (DTY) تبدیل میشود که یکی از مهم ترین مصارف آن می باشد. این نخها جهت تولید محصولات زیر مورد استفاده قرار می گیرد.
١- پارچه رومبلی و پرده ای
٢- البسه ورزشی زمستانی
٣- البسه زیر
۴- جوراب
۵- پارچه کشباف یکپارچه
۶- البسه ورزشی
از این گونه نخ به شکل نخ پایه در ساخت گونه های مختلف نخهای تکسچره DTY ،ITY ،ATY و گونه های دیگر نخهای کشیده شده (FDY) استفاده به عمل می آید.

فرایند تولید نخPOY – پلی استر کشیده نشده به دو بخش کلی تقسیم می شود.
۱) مرحله کریستالیزاسیون و خشک کردن
۲) مرحله پلیمریزاسیون و اکسترودر و ریسندگی نخ
الف) مرحله کریستالیزاسیون و خشک کردن چیپس
در این مرحله که در واقع نقطه آغاز خط تولید محصول می باشد، ابتدا مواد اولیه که همان چیپس های پلی استر می باشند با ۵ % رطوبت بداخل یک سیلوی تغذیه مواد ریخته شده و از آنجا توسط جریان هوا و از طریق لوله های مخصوص به داخل مخزن یا سیلوی ثانویه که در بالای بخش فوقانی خط تولید و بر روی سیستم خشک کننده و کریستالیزاتور چیپس قرار گرفته است منتقل می گردد. سپس مواد از سیلوی ثانویه بداخل یک سیستم پیوسته خشک کن خورانده می شوند که در آنجا چیپس ها توسط هوای گرم حرارت داده شده و بطور همزمان بشدت به هم زده می شوند تا از به هم چسببیدن چیپس ها و تشکیل هرگونه کلوخه و توده ای از مواد در حین فرآیند حرارت دهی در فاز فیزیکی(بی شکل – کریستال) جلوگیری گردد. طراحی خشک کن و همزن بگونه ای است که انجام عملیات خشک کردن چیپس ها و کریستالیزاسیون آنها در حداقل زمان ممکن و بدون آنکه به یکدیگر بچسبند را تضمین می نماید. هرگاه به دلیل تغییر در برنامه ریسندگی و تولید نخ، مقدار مواد ورودی به سیستم تغییر یابد، باس تنظیم مجدد شرایط کارکرد گرم کن جریان هوا ذرات ریزی را که همیشه در خوراک مصرفی طرح (چیپس پلی استر ) موجود می باشند از روی آنها زدوده و در یک سیکلون جمع آوری می نماید. سپس جهت جلوگیری از اتلاف انرژی حرارتی، از گازهای خروجی از سیستم خشک کن برای پیش گرم کردن هوای ورودی از سیستم رطوبت گیر استفاده خواهد شد. بدنبال آن چیپس های خشک شده در خشک کن با میزان رطوبت کمتر از PPm 3 ، در اثر نیروی وزن خود به داخل اکسترودر ریخته می شوند. برای جذب رطوبت هوای مورد نیاز سیستم خشک کن از یک سیستم رطوبت گیر شامل دو مخزن حاوی ماده جاذب رطوبت (سیلیکاژل) استفاده می شود. هوای محیط از طریق یک مجموعه فن و فیلتر وارد یکی از این دو مخزن می شود تا رطوبت آن جذب شود.
سپس بعد از طی مدت معینی جریان هوا توسط یک سری شیرهای تبدیل که بوسیله سیستم کنترل اتوماتیک کنترل می شوند از یک مخزن به مخزن دیگر منتقل شده و همزمان هوای گرم از مسیر جداگانه دیگری بداخل مخزن اول فرستاده می شود تا سیلیکاژل موجود در آن احیاء گردد.
ب) مرحله پلیمریزاسیون واکسترودر و ریسندگی نخ :
نقطه آغازین این مرحله، اکسترودر می باشد که از یک مارپیچ و یک محفظه لوله ای شکل که با کمک المنت الکتریکی گرم می شود، تشکیل یافته است. اکسترودر در فرآیند ذوب ریسی عمل ذوب کردن گرانولها، یکنواخت کردن مذاب و تامین دمای مورد نیاز آن را تا تغذیه تحت فشار به پمپ ریسندگی انجام می دهد . پمپ ریسندگی، به پمپ دنده ای که مقدار جرم ریسندگی (مذاب یا محلول) را به هر موقعیت به میزان یکسان و به مقدار یکنواخت تغذیه می نماید، اطلاق می گردد.